De hoeveelheid gezondheidsinformatie op het internet neemt voortdurend toe. Met een paar muisklikken vind je op elke gezondheidsvraag een antwoord, maar de kwaliteit ervan is vaak twijfelachtig. Dit probleem is zou oud als het internet zelf. Het Belgische Evidence-Based Practice (EBP)-programma,gebundeld in het Evikey-netwerk, ondersteunt zorgprofessionals in hun zoektocht naar de juiste informatie. Hiervoor wordt op kwaliteit gecontroleerde informatie omgezet in een toegankelijk formaat voor gebruik in de dagelijkse praktijk. Een controleprocedure zorgt ervoor dat alle informatie betrouwbaar is. De informatie is bedoeld om snel klinische vragen te beantwoorden en moet dus goed gestructureerd, snel toegankelijk, relevant en betrouwbaar zijn. Deze controle of validatie gebeurt door de cel Validatie van Cebam.

De cel Validatie van Cebam evalueert praktijkrichtlijnen en andere EBP-bronnen (bv. kritische reviews, tools, zorgtrajecten en meetinstrumenten) voor de eerstelijnsgezondheidszorg op wetenschappelijke kwaliteit en betrouwbaarheid. Een Cebam-erkenning geldt als kwaliteitslabel in België.

De geverifieerde evidence-based informatie wordt verspreid via het online platform ebpracticenet. Gebruikers van ebpracticenet hoeven zich dus geen zorgen te maken over de betrouwbaarheid van de informatie die ze raadplegen, de klus werd door ons al geklaard!

Hoe beoordeelt de cel Validatie de betrouwbaarheid van informatie?

Informatie wordt eerst geclassificeerd. We gaan na of het gaat om een praktijkrichtlijn of een andere EBP-bron. Daarna wordt de informatie gescreend voor ontvankelijkheid. We gaan onder meer na of de informatie het resultaat is van een wetenschappelijk methodologisch proces, of de auteurs gekend en deskundig zijn en of de informatie op een onafhankelijke manier tot stand kwam.

Eens het type informatie duidelijk is en de ontvankelijkheid gecheckt, wordt de informatie grondig geëvalueerd door een team van methodologen. De methodologen voeren onafhankelijk van elkaar een beoordeling uit. Ze gebruiken, afhankelijk van het type informatie, het gepaste evaluatie-instrument: het internationaal erkende AGREE II – instrument voor richtlijnen of de door Cebam ontwikkelde CAPOCI-tool voor andere EBP-bronnen. Het methodologisch ontwikkelingsproces wordt grondig geanalyseerd en waar nodig worden inhoudelijke experts geraadpleegd. Aan het einde van het proces leggen de methodologen en eventuele inhoudelijke experts hun beoordeling samen en formuleren ze in consensus een eindresultaat. 

Wanneer een producent een grote hoeveelheid informatie ontwikkelt, kan hij worden geaccrediteerd. Het team methodologen licht dan de interne procedures en methodologie die gebruikt worden voor de totstandkoming van de informatie grondig door en gaat na of de procedures consequent worden uitgevoerd. Er worden overlegmomenten met de producent georganiseerd voor uitwisseling en bespreking van informatie. Een accreditatie is bijgevolg een rigoureus en tijdsintensief proces. Na een positieve beoordeling krijgt de informatie het Cebam-kwaliteitslabel. Dit biedt zorgverstrekkers de garantie dat de richtlijn of EBP-bron van methodologisch goede kwaliteit en betrouwbaar is.